Professionele boomverzorging

19 okt 2024
De reguliere Boom Veiligheids Controle ofwel inspectie werkzaamheden voor gemeente Bloemendaal

Inspectie van 5805 bomen in Bloemendaal en Overveen: behoud van bomen met behoud van veiligheid

Werkwijze #1: Inspecties gemeente Bloemendaal

Bij Rooibos Boomverzorging zetten we ons dagelijks in om de veiligheid en het welzijn van bomen in stedelijke omgevingen te waarborgen of verbeteren. Onlangs hebben we met veel plezier de inspectie van 5805 bomen uitgevoerd in opdracht van de Gemeente Bloemendaal, specifiek in de deelgemeentes Bloemendaal en Overveen. Dit project was onderdeel van het reguliere onderhoud en had als doel om de conditie, veiligheid en eventueel benodigde snoei van de bomen in kaart te brengen. Hieronder delen we graag meer over dit project, de mooie bomen en bomenlanen die we zijn tegengekomen en onze bevindingen.

Waarom inspecties belangrijk zijn

Regelmatige boominspecties zijn essentieel voor het behoud van gezonde, veilige en effectieve groene ruimtes in stedelijke omgevingen. Voor de Gemeente Bloemendaal hebben we alle bomen gecontroleerd op aspecten zoals hun algemene conditie, veiligheidsgebreken(BVC), en onderhoudsstaat. Dit gebeurde geheel conform het Handboek Bomen 2022, wat de nieuwste richtlijnen bevat voor boombeheer en -onderhoud.

Overstap naar een nieuw GIS-systeem

Dit jaar werd er in de gemeente voor het eerst gewerkt met een nieuw en bijgewerkt GIS-systeem. Dit systeem is bijgewerkt om de dataregistratie uit te kunnen voeren conform Handboek Bomen 2022 en om een gebruikersvriendelijke ervaring te beiden. Hoewel er in het begin enkele kinderziektes waren, heeft het systeem uiteindelijk goed gefunctioneerd en was het fijn om mee te werken. Het nieuwe systeem maakt het voor ons mogelijk om efficiënter te werken en door middel van automatisering is het systeem ook minder foutgevoelig, wat direct bijdraagt aan de kwaliteit van de inspecties.

Bijzondere bevindingen en toekomstplannen

Tijdens de inspecties kwamen we prachtige, monumentale bomen tegen, waarvan een deel gelegen in historische laanstructuren. Wist je dat de gemiddelde boomdoorsnede in Bloemendaal op borsthoogte bijna 80 cm bedraagt? Dit geeft een mooi beeld van de volwassen bomen die het karakter van de gemeente mede bepalen.

Naast de reguliere inspectie hebben we ook meegedacht over mogelijke groeiplaatsverbeteringen om de bomen een betere toekomst te geven. Het doel is om niet alleen te zorgen voor veilige omstandigheden, maar ook om actief bij te dragen aan de vergroening en verbetering van het boombestand, waardoor de bomen nog meer bij kunnen dragen aan hun omgeving.

Samenwerken voor een groene toekomst

Dit project werd uitgevoerd in nauwe samenwerking met de Gemeente Bloemendaal en diverse collega’s bij Gemeente Bloemendaal. Door gezamenlijk te werken aan deze inspecties zorgen we ervoor dat de omgeving veiliger wordt voor bewoners en bezoekers, en dat de bomen nog vele jaren mee kunnen gaan.

We kijken ernaar uit om volgend jaar weer aan de slag te gaan in de andere deelgemeentes!

Heeft u vragen over onze inspectiewerkzaamheden of wilt u meer weten over hoe wij kunnen bijdragen aan een veilige en duurzaam boombestand? Neem gerust contact met ons op!

06 sep 2024
Spoedkap van een boom in Delft met iepziekte. De boom was vrij fors met een doorsnee van 90cm.

Iepziekte: Wat is het en hoe ga je er mee om?

Ziektes en aantastingen #2: iepziekte

Iepziekte is een van de meest verwoestende boomziektes die iepen in Nederland treft. In heel Nederland, van Noord-Brabant tot Friesland hebben iepen er last van. Deze agressieve schimmel kan bomen snel doden en zich gemakkelijk verspreiden naar gezonde iepen. Maar hoe herken je de ziekte, en kunnen bomen beschermd worden?

Wat is iepziekte?

Iepziekte wordt veroorzaakt door een schimmel, Ophiostoma ulmi, die door iepenspintkevers wordt verspreid. Deze kleine kevers voeden zich met iepen en brengen de schimmel over van boom tot boom. De iep reageert op de schimmel door verdedigingsstoffen in zijn houtvaten los te laten. Hierdoor droogt de iep zichzelf uit en sterft hij uiteindelijk. De ziekte kan zich ook ondergronds verspreiden via wortelcontact tussen bomen. De vraatpatronen van de kevers zijn erg vergelijkbaar met die van de letterzetter.

Hoe herken je iepziekte?

Als je in de zomer merkt dat de bladeren van je iep er verdord uitzien en te vroeg geel of bruin worden, kan dit een teken van iepziekte zijn. De ziekte begint vaak met één aangetaste tak, maar kan zich binnen een paar weken tijd door de hele boom verspreiden. Een ander teken is het verschijnen van donkere segmenten van jaarringen wanneer je een aangetaste tak doorsnijdt.

Omdat iepziekte zich zo snel kan verspreiden, is het belangrijk om verdachte bomen direct te laten controleren. Zeker in dichtbebouwde gebieden zoals hier in de randstad, waar iepen vooralsnog veel in laanverband staan, is snelle actie cruciaal om verdere besmetting te voorkomen.

Wat kun je doen om iepziekte te bestrijden?

Het goede nieuws is dat, hoewel iepziekte niet volledig uitgeroeid kan worden, er wel maatregelen zijn om verspreiding te voorkomen. Hier zijn enkele stappen die je kunt nemen:

  1. Regelmatige controle: Controleer je iepen minstens twee keer per jaar, vooral in de zomer, wanneer de symptomen van iepziekte het meest zichtbaar zijn. Dit kan helpen om de ziekte vroegtijdig op te sporen. Laat de boom ook periodiek inspecteren door een boomspecialist.
  2. Zieke bomen verwijderen: Als je boom besmet is, moet deze zo snel mogelijk worden verwijderd. In veel gemeentes zoals Den Haag, Rotterdam en Westland kunnen gemeentelijke verordeningen je zelfs verplichten om dit binnen een bepaalde periode te doen. Zo geldt er vaak de verplichting om je iep binnen 2 of 3 weken te verwijderen. Het is essentieel om de boom direct te verwijderen om te voorkomen dat de schimmel zich verder verspreidt, of dat de volgende generatie kevers kan uitvliegen en zodoende de schimmel verder verspreiden. Voor de kap van zieke iepen houden wij ons altijd aan het iepziekte protocol zoals verplicht door de plantziektewet.
  3. Kap van aangrenzende iepen: Als de ziekte ondergronds verspreidt via de wortels, kan het nodig zijn om niet alleen de zieke boom te verwijderen, maar ook aangrenzende gezonde bomen te kappen. Dit voorkomt dat de ziekte verder door het wortelstelsel wordt overgedragen. Deze beheersmaatregel blijkt erg effectief in Amsterdam. Hierdoor is het aantal zieke iepen aanzienlijk gedaald.
  4. Aanplanten van resistente soorten: Er zijn inmiddels iepenrassen ontwikkeld die resistent(er) zijn tegen iepziekte. Deze soorten kunnen een goede keuze zijn voor herplanting, vooral in steden en gebieden waar de ziekte regelmatig voorkomt. Zo is het mogelijk om laanstructuren alsnog te behouden, iets waar gemeentes en landgoederen vaak bij gebaat zijn.

Het belang van snelle actie

In dichtbevolkte gebieden zoals hier in Zuid-Holland, waar iepen vaak in straten of laanverband zijn geplant, kan een enkele besmette boom al snel een groot probleem vormen. Omdat de ziekte zich via kevers en wortels verspreidt, kan een zieke boom binnen enkele weken al andere bomen besmetten. Hierdoor kan een ogenschijnlijk klein probleem snel escaleren naar een massale boomsterfte.

Door snel actie te ondernemen, kunnen boomeigenaren hun gezonde bomen beschermen en de schade en kosten beperken. Wij bij Rooibos Boomverzorging kunnen je helpen bij het inspecteren, verwijderen en herplanten van iepen. Wij zorgen ervoor dat zieke bomen met spoed worden verwijderd, zodat je andere bomen niet gevaar lopen.

Neem direct contact op!

Heb je een iep in je tuin of op je terrein staan die mogelijk besmet is met iepziekte? Wacht dan niet te lang! Door te laat in te grijpen kunnen de gevolgen van iepziekte zich snel uitbreiden en veel verdere schade veroorzaken, vooral als je in de buurt van andere iepen woont.

Neem met spoed contact met ons op voor de inspectie of kap van uw bomen. Als het nodig is, kunnen wij overgaan tot het verwijderen van de zieke boom binnen 1 week. Bescherm je bomen en voorkom verdere schade!

07 jul 2024
Kroonreductie van een eik in Rotterdam. De klant wilde hier snoei laten uitvoeren, omdat de eik veel plek en licht wegnam in de tuin.

Waarom we bomen niet alleen in de herfst of winter snoeien

Snoeien #1: Waarom we bomen niet alleen in de herfst of winter hoeven snoeien.

Veel mensen denken dat bomen uitsluitend in de herfst of winter gesnoeid moeten worden. Dit idee komt voort uit het feit dat gemeentelijke plantsoendiensten vroeger in de winter druk bezig waren met snoeien, simpelweg omdat dit het moment was dat ze er tijd voor hadden. Hierdoor is de misvatting ontstaan dat snoeien alleen in de koude maanden nodig of wenselijk is. In werkelijkheid kan snoei prima op verschillende momenten in het jaar plaatsvinden, afhankelijk van het type boom en de situatie. In deze blog leg ik uit waarom snoeien buiten de herfst of winter vaak geen nadeel met zich meebrengt en soms zelfs voordeliger kan zijn, en hoe je als boomeigenaar het juiste moment kiest voor de snoei van jouw bomen.

Waarom snoeien in de lente of zomer ook een goed idee kan zijn

Hoewel de herfst en winter vaak als de beste momenten voor snoei worden gezien, kan snoeien in de lente of zomer ook voordelen bieden. Een belangrijk voordeel is dat je als boomeigenaar direct profiteert van de resultaten van de snoei. Bijvoorbeeld, wanneer je in de zomer snoeit, kun je meteen genieten van meer licht in je tuin of huis. Dit is met herfst- en wintersnoei minder direct zichtbaar, omdat het effect van het snoeien pas in het jaar na de snoei merkbaar wordt.

Daarnaast, als je een boom vlak voor of tijdens het groeiseizoen snoeit, kan hij sneller herstellen. Mede doordat de sapstroom actief is tijdens het groeiseizoen, kan de boom nieuwe bladeren aanmaken en wonden afsluiten om zich te beschermen tegen ziektes en schimmels. Dit betekent dat, hoewel je wat van de energie en reserves van de boom wegsnoeit, de boom deze energie snel weer kan aanvullen zodat de gevolgen voor het model van de boom door de snoei sneller verholpen zullen zijn. Het resultaat is een gezondere boom die snel herstelt en zich aanpast aan de snoei.

Uitzonderingen: bomen die niet in het groeiseizoen gesnoeid mogen worden

Er zijn echter wel enkele bomen die niet het hele jaar door gesnoeid kunnen worden. Soorten zoals de berk, esdoorn, haagbeuk en walnoot kunnen in het groeiseizoen (van januari tot juni) niet worden gesnoeid omdat ze dan kunnen gaan “bloeden”. Dit betekent dat er veel sap uit de snoeiwonden vloeit, waar de boom veel reserves die hij het jaar ervoor had opgeslagen in de wortels verliest. Deze bomen zijn beter te snoeien in de late zomer, herfst of begin winter, wanneer de sapstroom minder actief is.

De invloed van snoei op de gezondheid van de boom

Een veelgestelde vraag die wij krijgen is of snoeien in de lente of zomer schadelijk is voor de gezondheid van de boom. Hoewel het verwijderen van te veel bladeren (zoals meer dan 50% van het bladoppervlak) de boom zeker kan verzwakken, is het risico op schade klein bij deskundige snoei en de juist toepassing hiervan. In sommige gevallen, zoals bij sterk ingrijpende snoei waarbij veel blad wordt verwijderd, kan snoeien in de herfst of de winter een voordeel bieden. De boom heeft zijn reserves dan al vaak teruggetrokken en opgeslagen in de wortels. Hierdoor verliest de boom minder energie.

Het is ook belangrijk om te benadrukken dat snoei in het algemeen zelden helpt bij het voorkomen van ziektes of plagen. Het is vooral bedoeld om de overlast van het bladafval te verminderen, lichtinval te bevorderen of ruimte vrij te maken in de tuin. De timing van snoei wordt dus vaak bepaald door de voorkeur van de klant en de behoeften van de omgeving, in plaats van door de boom zelf.

Wanneer is snoei noodzakelijk buiten de herfst en winter?

Snoeien in de lente of zomer kan ook nodig zijn in situaties zoals stormschade, waarbij takken acuut moeten worden verwijderd om verdere schade te voorkomen. Daarnaast speelt de wens van de klant een grote rol. Veel mensen willen bijvoorbeeld tijdens de zomer genieten van een mooi uitzicht of meer licht in huis, en wachten daarom niet tot de herfst om te snoeien.

In sommige gevallen kan het zelfs zinvol zijn om juist buiten de winter te snoeien. Als de boom bijvoorbeeld veel licht blokkeert, kan snoeien in de lente of zomer ervoor zorgen dat je nog tijdens de zonnige maanden van een lichter huis of tuin kunt genieten. Hoewel veel mensen geneigd zijn om in de winter te snoeien, zijn er in feite geen “gebruikelijke” seizoenen voor snoei. Het is altijd verstandig om een expert te raadplegen om te bepalen wat het beste moment is voor jouw specifieke boom.

De invloed van het weer op snoei

Hoewel bomen doorgaans goed kunnen herstellen van snoei, kunnen extreme weersomstandigheden zoals hittegolven extra stress veroorzaken. Tijdens hittegolven kan snoei inderdaad de stress voor de boom vergroten. Aan de andere kant kan het verwijderen van wat bladoppervlak juist helpen om de gevolgen van extreme hitte wat te verlichten, omdat de boom dan minder water verdampt via zijn bladeren. Dit kan in sommige gevallen bijdragen aan de gezondheid van de boom.

Deskundig snoeien is de sleutel

Of je nu in de herfst, winter, lente of zomer snoeit, het is altijd van belang dat de snoei op een deskundige manier wordt uitgevoerd. Fouten in snoei, zoals het wegsnoeien van te veel takken of verkeerd gebruik van snoeitechnieken, kunnen de boom aanzienlijk meer kwaad dan goed doen. Bij Rooibos Boomverzorging snoeien wij het hele jaar door en helpen we je graag bij het bepalen van het beste snoeimoment voor jouw bomen. Wij houden rekening met de soort boom, de omgeving en je persoonlijke voorkeuren om een snoeischema op te stellen dat past bij jouw situatie.

Conclusie

Hoewel veel mensen denken dat snoeien alleen in de herfst of winter kan plaatsvinden, kan snoeien in de lente of zomer in veel gevallen net zo effectief zijn. Het belangrijkste is dat er deskundig wordt gesnoeid, zodat de boom gezond blijft en optimaal kan reageren op de snoei. Bij Rooibos Boomverzorging adviseren wij je graag over de beste tijd en manier om jouw bomen te snoeien. Of het nu zomer, lente, herfst of winter is, wij staan voor je klaar om jouw bomen in topconditie te houden!

08 jun 2024
drie mannen in de boom om te snoeien

NK Boomklimmen

NK Boomklimmen

Werkwijze #1: NK Boomklimmen

Elk jaar komen de vakidioten onder de boomklimmers bij elkaar om hun klimvaardigheden te toetsen op het Nederlands Kampioenschap Boomklimmen(NKB). Tijdens dit evenement, waar zowel professionals als recreatief boomklimmers naartoe komen, worden verschillende vaardigheden getest. De editie van 2024 was 23, 24 en 25 mei in Waalre. Wij waren erbij en Nino deed zelfs mee met de wedstrijd!

Boomklimmen en veiligheid

Boomklimmen is naast een sport ook een essentieel onderdeel van ons werk bij het snoeien, kappen en verzorgen van bomen. Het is echter niet zonder risico dat wij dat doen. Boomverzorger is dan ook een van de gevaarlijkste beroepen in Nederland. Vandaar dat veiligheid voor ons altijd de hoogste prioriteit is.

Om risico’s te minimaliseren volgen we strikte veiligheidsprotocollen en gebruiken we nieuwe en geavanceerde klimmateriaal en Persoonlijke Beschermings Middelen (PBM’s). Regelmatige training en bijscholing zijn dan ook van groot belang voor de veiligheid van ons werk. Tijdens het NKB krijgen deelnemers ook punten afhankelijk van de extra veiligheidsmaatregelen die ze treffen en is het simuleren van een ongeval in de boom zelfs een onderdeel van de competitie. Meer informatie over onze werkwijze en veiligheidsmaatregelen kunt u hier vinden Rooibos Boomverzorging.

Onderdelen

  1. Workclimb: De deelnemer legt een parcours af in de boom en voert binnen 5 minuten verschillende opdrachten uit. Dit omvat het aanraken van een bel zonder te veel gewicht op de tak te plaatsen, het aantikken van bellen met een handzaag en een stokzaag, en het gooien van stokken in een bak. De deelnemer verdient punten voor snelheid en de uitgevoerde opdrachten.
  2. Ascent event: De deelnemer beklimt een geïnstalleerde lijn van 16,2 meter met een zelfgekozen klimsysteem. Er wordt beoordeeld op de snelheid van het installen van het klimsysteem, de snelheid van het klimmen en de omschakeling naar een afdaalsysteem.
  3. Throwline: De deelnemer moet met een gewicht aan een dun touwtje(werplijn) enkele doelwitten raken. Elk doelwit geeft punten afhankelijk van de hoogte en er zijn bonuspunten voor het installeren van klimlijnen te met de werplijn.
  4. Rescueclimb: De deelnemer voert een gesimuleerde redding uit, waarbij een dummy op de grond moet worden gebracht. Enkele voorbeelden zijn: de dummy heeft in zijn been gezaagd, is buiten bewustzijn door warmte, zit klem met zijn systeem tegen een tak. Als deelnemer heb je 5 minuten de tijd om de dummy veilig op de grond te krijgen. Bij de puntentelling wordt rekening gehouden met je communicatie, snelheid en veiligheid.
  5. Speedclimb: De deelnemer moet zo snel mogelijk naar bomen komen via een vooraf uitgezet parcours en wordt gezekerd door een systeem op de grond.
  6. Master’s climb: Dit is de finale waarin de 5 beste klimmers een werksituatie simuleren. In de finale komen veel van de voorgaande onderdelen aan bod. De deelnemer moet een geschikt ankerpunt raken met de werplijn, het klimsysteem installeren, de lijn beklimmen en verschillende opdrachten uitvoeren, vergelijkbaar met de workclimb. De winnaar mag Nederland vertegenwoordigen tijdens het NK.

Gemeenschap

Bij het NKB draait het niet alleen om het winnen, maar ook om leren en kennisuitwisseling. Deelnemers en toeschouwers krijgen door de boomklimmers bezig te zien inzicht in veiligere, efficiëntere en ergonomischere werkwijzen. Het evenement is een platform voor kennisuitwisseling en professionele ontwikkeling. Door de grote nadruk op veiligheid tijdens het evenement, is het ook een goede herinnering aan de essentie hiervan in ons vak.

De voorrondes van het NKB waren op 24 mei, maar op 23 mei was de studenten competitie, waar studenten met een lager instapniveau konden deelnemen. De passie en toewijding van de deelnemers van de studentencompetitie en de voorrondes dienen ook als inspiratiebron voor alle huidige en toekomstige boomklimmers.

Wat nemen wij hieruit mee?

Het NKB is een viering van het beroep boomklimmer en een herinnering aan alles wat daarbij komt kijken, zoals veiligheid, efficiëntie en ergonomie. Wij zullen er volgend jaar weer bij zijn, want je bent nooit te oud om te leren! Daarnaast is het natuurlijk ook gewoon super leuk om met andere boomklimmers samen te zijn en kennis uit te wisselen.

Voor meer informatie over het evenement kunt u terecht op de officiële website van het NKB hier.

18 mrt 2024
Boom die voor zonnepanelen groei en dus snoeibehoeftig is.

Zonnepanelen en Bomen: 3 snoeimethodes rondom bomen

Beheer en Beleid #3: Zonnepanelen en Bomen

Zonnepanelen en bomen zijn beiden van essentieel belang voor onze planeet, en dragen beiden op hun eigen manier bij aan een duurzamere toekomst. Wij hebben al vaak bomen gesnoeid of verwijderd doordat deze schaduw worpen op de zonnepanelen. In deze blogpost zullen we verkennen hoe zonnepanelen en bomen samen kunnen werken in de strijd tegen klimaatverandering en hoe we het best met bomen rondom zonnepanelen om kunnen gaan.

Voordelen zonnepanelen en bomen:

Zonnepanelen en bomen zijn beiden essentieel voor een gezonde planeet. Dat doen ze allebei op hun eigen manier. Zo kunnen zonnepanelen je energierekening verlagen, ze verminderen de CO2-uitstoot doordat ze duurzaam zijn, ze kunnen de waarde van je huis verhogen en bieden fiscale voordelen. Aan de andere kant kunnen bomen verkoeling bieden door hun verdamping en schaduw, CO2 afvangen, zuurstof produceren, lucht zuiveren en de waterstanden reguleren om nog maar niet te spreken van de ecologische voordelen. Maar hoe kunnen we deze 2 goed samen laten werken?

Schaduw en zonlichtoptimalisatie:

Bij het plaatsen van zonnepanelen is een van de belangrijkste factoren natuurlijk zonlicht. Zonlicht kan tegen worden gehouden door gevels, schoorstenen en natuurlijk bomen. Nou zijn gevels en schoorstenen lastig om te snoeien, maar bij bomen kan dit natuurlijk wel! Het is belangrijk om vanaf een vroeg stadium rekening te houden met de bestaande bomen en het formaat dat ze uiteindelijk kunnen bereiken. Indien dit formaat te veel schaduw zal werpen op de zonnepanelen en de opbrengst zou verminderen, kunnen we ervoor kiezen de boom te snoeien of zelfs verwijderen en vervangen met een boom die beter geschikt is voor de situatie. Voor meer informatie over schaduw op zonnepanelen kunt u hier kijken: https://mastersinsolar.nl/kennisbank/zonnepanelen/invloed-van-schaduw-op-opbrengst-zonnepanelen/.

Snoei voor meer opbrengst:

In veel gevallen waarin wij bomen gaan snoeien of verwijderen in verband met de zonnepanelen, is er te weinig of geen rekening gehouden met de schaduw die boom zou werpen op de zonnepanelen. Daardoor hebben we soms meer moeten snoeien dan dat goed zou zijn voor de boom. Hieronder volgen een aantal snoeimethodes die we vaak toepassen bij bomen rondom zonnepanelen.

Kroonreductie: Dit is onze favoriete snoei methode. Bij een kroonreductie verminderen we de gehele kroon rondom met ongeveer 1-3 meter. Deze methode valt goed uit te voeren bij bomen van elk formaat en gaat gepaard met een beperkt risico. Wij snoeien doorgaans niet meer dan 40% van het bladoppervlak of de knoppen. Zo kunnen we nog een mooie toekomstverwachting voor de boom behouden. Doorgaans is het gevolg van deze vorm van snoei dat de boom niet groter wordt dan het formaat ten tijde van de snoei. Wees daarom op tijd met ingrijpen!

Kandelaberen: Kandelaberen is een snoeimethode die al eeuwenlang wordt uitgevoerd. Het is een radicale snoeimethode waarbij de hoofdtakken van een boom sterk worden ingekort tot er een kaal uiterlijk over is, vergelijkbaar met de vorm van een kandelaar. Het verschilt sterk per boomsoort en boomleeftijd of deze methode uit te voeren is of niet. De boom moet namelijk voldoende kunnen uitlopen om niet te sterven. Deze snoeimethode is wel voordelig om aanzienlijk meer lichtinval te creëren.

Toppen: Dit is onze minst favoriete snoei methode. Bij het toppen van een boom verwijderen we simpelweg alleen de top. Dit is een eenvoudige snoeimethode, maar kan ernstige gevolgen hebben voor de boom. Zo kunnen takken die altijd in de luwte hebben gehangen opeens wind vangen en uitbreken, er kan aanzienlijke rot ontstaan wat op de langere termijn ook risico’s kan veroorzaken. Bovendien gaat de boom erg breeduit groeien en zal de esthetiek sterk onder de snoei lijden. Wij proberen altijd in plaats van te toppen, te kijken of we iets minder van de top kunnen snoeien, en meer rondom, om zo toch nog een vorm van kroonreductie toe te passen.

Mocht geen van deze snoeivormen schikken in uw situatie, dan kunnen we altijd overwegen om over te gaan tot de kap van een boom. Bij voorkeur herplanten we dan met een boom waarvan het formaat wat beperkter blijft, om zo toch nog de voordelen van een boom te hebben, maar heel soms is dat helaas geen optie. We kunnen na de kap ook een stam van een bepaalde lengte laten staan. Zo kunt u er toch nog wat ecologische voordelen van ervaren.

Samenwerking met installateurs:

De samenwerking met installateurs is voor ons als boomverzorgers heel belangrijk. Zo kunnen wij de klant tijdig informeren over de gevolgen van de boom over 5 jaar, 10 jaar en 15 jaar en voorkomen dat de boom op een gegeven moment té groot is. Ook kunnen wij de klant wijzen op eventuele risico’s die de boom met zich mee brengt voor zowel het huis, omwonenden als de zonnepanelen zelf. Ook de installateurs zijn hierbij geholpen. Doorgaans geldt er een garantie voor zonnepanelen, mochten deze beschadigd raken door bijvoorbeeld vallende takken.

Wat wij voor u kunnen betekenen

Bent u zonnepaneelinstallateur of wilt u zonnepanelen, maar maakt u zich zorgen over een boom die in de buurt staat? Dan helpen wij u graag. Wij kunnen ervoor zorgen dat de zonnepanelen veilig blijven, het rendement hoog blijft en dat zowel de voordelen van de bomen, als van de zonnepanelen elkaar kunnen aanvullen. Neem nu nog contact op als u een vraag heeft.

16 jan 2024
Deze stam heeft een aantasting van de letterzetter. Dit zijn de vraatgangen van de larven.

De letterzetter: een kleine kever met grote gevolgen voor boom en bos

Ziektes en aantastingen #1: De Letterzetter

Misschien heb je er al van gehoord: de letterzetter(Ips typographus). Dit onschuldig ogende kevertje is verantwoordelijk voor de massale sterfte van naaldbomen, en met name de fijnspar(Picea abies). Van Scandinavië tot Oostenrijk, en België tot Polen zijn in sommige bospercelen alle sparren afgestorven.

Levenscyclus en gedrag letterzetter:

De letterzetter is een schorskever en heeft dus een levenscyclus bestaand uit 4 stadia: ei, larve, pop en volwassen kever. Hiervan is de larvale stage het schadelijkst voor de boom. Dit komt doordat de larven zich voeden met de bast, de laag vlak onder het schors die verantwoordelijk is voor de (dikte)groei van de boom. De larven eten loodrecht op de moedergang hun eigen gangen, waardoor een typerend patroon ontstaan waar deze kevers ook naar zijn vernoemd.

Impact op boom en bos:

Doordat de larven eten van de bast, wordt er minder nieuw weefsel aangemaakt. Het oude houtweefsel dat dan afsterft(een natuurlijk en noodzakelijk proces) wordt dan onvoldoende gecompenseerd. Door dit tekort aan houtweefsel kan er onvoldoende transport plaatsvinden van vocht en voedingsstoffen naar de kroon, en suikers naar de wortels, met als gevolg de sterfte van de boom.

Logischerwijs zal de massale sterfte van fijnsparren enorme ecologische effecten hebben. Omdat organismen die soortspecifiek zijn gebonden aan fijnsparren geen gastheer meer kunnen vinden, zullen deze als soort geleidelijk afsterven, wat grote implicaties kan hebben voor de rest van het ecosysteem in het bos.

Letterzetters komen vaak voor na perioden van droogte en stormen. Dit komt vermoedelijk doordat bij droogte de boom al verzwakt is, en bij stormen liggen er vaak veel afgebroken takken en omgevallen bomen. Hierdoor hebben de kevers veel gelegenheid om eitjes te leggen in zacht hout.

De door de letterzetter aangetaste bomen zijn te herkennen aan: (ernstig)naaldverlies, afvallen van de bast waar soms de typerende vraatgangen onder zichtbaar zijn, dorre en geelbruine kronen, en verhoogde spechtenactiviteit.

Beheersmaatregelen:

Bomen die eenmaal aangetast zijn door de letterzetter zijn lastig te redden. Ze zijn vaak ernstig beschadigd en verzwakt, waardoor secundaire aantasters zoals de honingzwam veel eenvoudiger de boom kunnen aantasten. Zodra er een aantasting van de letterzetter is geconstateerd is het van belang dat de boom snel en als preventieve maatregel wordt geveld. Hierdoor kan het ook voorkomen dat gezonde populaties sparren worden geveld tegen de verdere verspreiding van de kever. Het is mogelijk om lokstofvallen in te zetten. Dit is echter wel alleen effectief voor het laaghouden van de populatie, maar de plaag kan hierdoor niet worden bestreden.

Conclusie:

De letterzetter, de kleine kever met een grote impact, vormt een actueel probleem voor onze fijnsparren(en andere naaldbomen). Bewustzijn en snelle actie zijn essentieel om de impact van deze kever te beperken en onze bomen te behouden.

Heb jij een boom staan waarvan je vermoed dat er letterzetter in zit, of zie je symptomen die je niet kan plaatsen? Wij denken graag met je mee om te determineren wat voor aantasting het is, en om gepaste maatregelen te ondernemen.

21 nov 2023
Vogelnest in de boom. Hier moeten we rekening mee houden tijdens de werkzaamheden.

Broedseizoen: snoeien en kappen, mag dat?

Beheer en Beleid #1: Broedseizoen

Bloeiende bloemen, frisgroene blaadjes en het vrolijke gefluit van vogels kondigen de lente aan, en met de lente komt het broedseizoen. Het brengt niet alleen nieuw leven, maar vraagt (in het kader van zorgplicht) ook extra aandacht voor de vogels en hun nest- en verblijfplaatsen. Doorgaans wordt als periode voor het broedseizoen 15 maart tot 15 juli aangehouden, echter is dit erg achterhaald. Hieronder is te lezen waarom.

Vogelrichtlijn:

Elk land moet aan de Europese richtlijn voor ‘behoud van de vogelstand’ voldoen. In Nederland hebben we hiervoor de vogelrichtlijn. Het doel hiervan is om alle in het wild levende, en van nature in de EU voorkomende vogels(ook trekvogels) te beschermen. Zowel de vogels, als hun eieren, nesten en leefgebieden krijgen een vorm van bescherming.

Tijdstip broedseizoen:

In de praktijk wordt 15 maart tot 15 juli gehanteerd als broedseizoen. Er zijn zelfs gemeenten die het verbieden binnen deze periode bomen te kappen. Als boomverzorgers komen we inderdaad vaak nesten tegen in die periode, maar zeker niet uitsluitend dan. We komen half augustus soms nog jonge vinken, merels en mussen tegen, om nog maar niet te spreken van de broedende houtduiven in november. Daarnaast wachten vogels natuurlijk ook niet netjes tot het 15 maart is.

Timing van de werkzaamheden:

Voor ons al boomverzorgers is het dus de uitdaging goed om te gaan met vogels en alles wat ze toebehoort. Dit houdt in dat we soms klussen stil moeten leggen als er een nest is aangetroffen. In sommige gevallen is het lastig om te beoordelen of een vogelnest gevuld is in het ‘broedseizoen’. Dan moet er klimmend een controle gedaan worden voordat de werkzaamheden kunnen beginnen. Bij coniferen is het bijna een garantie dat er een houtduif in broedt. Hierdoor moeten coniferen bijna altijd nagelopen worden, ondanks het seizoen.

Onze werkwijze m.b.t. vogels:

Het is duidelijk dat we voorzichtig moeten omgaan met vogels en wat hun toebehoort. Toch hoeft dat niet per sé te betekenen dat de werkzaamheden meteen stil gelegd moeten worden. Wettelijk gezien zijn we verplicht ervoor te zorgen dat we de vogels niet verstoren. Om te voorkomen dat dat toch gebeurt, zijn er verschillende maatregelen die we kunnen treffen. Allemaal ter behoeve van het verminderen van overlast. Lees hier meer over vogels en de wet: https://www.vogelbescherming.nl/bescherming/juridische-bescherming/veelgestelde-vragen-vogels-en-de-wet.

Wij kunnen bijvoorbeeld het geluids- en trillingsniveau beperken door met accugereedschap te werk te gaan in plaats van motorgereedschap. Wij hebben bladblazers, kettingzagen en heggenscharen op accu. Dit scheelt gemiddeld 10 decibel, wat substantieel is in deze situatie. Daarnaast kunnen we er ook voor kiezen om met handmaterialen te werken, zoals een handzaag, snoeischaar of bezem. Hierdoor kunnen we de geluids- en trillingsniveau nog verder beperken.

We kunnen ook onze werkplanning aanpassen. Dat kan betekenen dat we de werkzaamheden uitstellen totdat het winter is, maar we kunnen ook vanuit een specifieke richting werken naar een vogelnest, zodat de vogels kunnen wennen aan het geluid naarmate we dichterbij komen.

Wij werken alleen samen met collega’s die zich ook bewust zijn van het belang van het behoud van vogelpopulaties en de biodiversiteit. Ze zijn dan ook minstens in het bezit van een Wet Natuur Bescherming Niveau 1 en 2 certificaat, en worden begeleid, indien nodig, door een European Tree Worker in het bezit van een Wet Natuur Bescherming Niveau 3 certificaat.

Conclusie:

Ondanks het achterhaalde tijdstip van het broedseizoen, nemen wij dit erg serieus bij Rooibos Boomverzorging. Voor ons is het belangrijk dat onze acties niet alleen de klant tevreden houden, maar ook dat de boom en dat de gevederde bewoners van het bladerdak worden gerespecteerd.

Heb je een nest in jouw boom die gesnoeid of gekapt moet worden en wil je dat de vogels met respect behandeld worden? Dan staan wij klaar om met u te overleggen welke werkzaamheden wel en niet uitgevoerd kunnen worden en hoe wij deze werkzaamheden zo zorgvuldig mogelijk kunnen uitvoeren.

06 okt 2023
Toezicht Graafwerkzaamheden ETW Den Haag

ETW’er bij graafwerkzaamheden rondom bomen

Beheer en Beleid #2: Graafwerkzaamheden Rondom Bomen

Diverse gemeentes in Nederland verplichten de aanwezigheid van een ETW’er bij graafwerkzaamheden rondom bomen. Hierbij is het de taak van de ETW’er om de schade aan bomen te voorkomen, en waar niet mogelijk te beperken. Dit wordt vaak gedaan door de uitvoering aan te passen aan de situatie en te werken conform handboek bomen. Hieronder gaan we kijken hoe de graafwerkzaamheden toch uitgevoerd kunnen worden met behoud van bomen.

Waarom zo zorgvuldig met die bomen?

Wij horen vaak van stratenmakers en aannemers dat bomen in de weg staan voor de geplande werkzaamheden, de werkzaamheden kosten vaak ook meer doordat er rekening gehouden moet worden met de bomen. Waarom is het voor de gemeente dan zo belangrijk om de bomen koste wat kost te behouden?

De grootste factor hierin is dat bomen diverse voordelen voor de waterhuishouding, luchtkwaliteit en klimaat en temperatuur bieden. Hoe groter de boom, hoe meer voordelen deze dan ook biedt. Indien en boom vervangen moet worden heb je als beheerder naast de kosten ook nog een achteruitgang van de ecosyteemdiensten en dat juist niet ze met het huidige stadsklimaat van extra groot belang zijn.

Een goede voorbereiding is het halve werk:

Vaak worden wij als ETW’er betrokken bij het project als de voorbereidingen en plannen hiervoor al zijn gemaakt. Daardoor komt het soms voor dat de plannen niet uitvoerbaar blijken zonder de bomen ernstig te beschadigen en de plannen aangepast moeten worden. Dit heeft als gevolg een stijging in de kosten, maar is ook nadelig voor de relatie met de opdrachtgever. Om dit te voorkomen is het belangrijk om een boomspecialist vanaf het begin van de gesprekken bij het project te betrekken.

Dit kan middels een Boom Effect Analyse(BEA) of Werkplan Bomen (WPB). Indien je een project aan het opzetten bent en graag wilt weten hoe je met de bomen om moet gaan en of deze te behouden zijn, staan wij voor je klaar!

Werken conform Handboek Bomen:

Het Handboek Bomen kan van toepassing zijn op diverse vormen van werkzaamheden aan, in en rondom bomen. Waaronder dus ook graafwerkzaamheden rondom de boom. Er staan in het Handboek Bomen meerdere normen, kwaliteitseisen en richtlijnen. Hieronder kijken we naar de belangrijkste voor graafwerkzaamheden rondom bomen.

  • Er mag maximaal 20% van het bestaande wortelvolume worden verwijderd.
  • Het maaiveld mag niet geroerd of opgehoogd worden onder de kroonprojectie.
  • Wortels >2,5cm moeten netjes worden afgezaagd of afgeknipt en wortels >5cm mogen enkel met toestemming worden verwijderd.

Een ETW’er kan tijdens het toezichthouden erop waken dat deze richtlijnen worden nageleefd.

Hoe wij als ETW te werk gaan:

Zoals voorheen vermeld worden wij vaak pas betrokken bij het project als hier de voorbereidingen en plannen al voor zijn gemaakt. Dat is niet altijd zo, soms kunnen wij ook in samenwerking met onze opdrachtgever een WPB of BEA opstellen en ervoor zorgen dat we geen verrassingen tegenkomen.

Wanneer wij worden benaderd om toezicht te houden bij graafwerkzaamheden controleren wij altijd eerst aan de hand van satelliet foto’s en een tekening van het plan of wij verwachten moeilijkheden tegen te komen. Indien dit het geval is stellen wij de opdrachtgever op de hoogte en bespreken we eventuele alternatieven voor als het probleem ook daadwerkelijk aanwezig is.

Tijdens de graafwerkzaamheden zelf lopen we voor de graafploeg uit om eventuele problemen te voorspellen en met een prikstok te voelen of er dikke wortels aanwezig zijn. Als we wortels >2,5cm tegenkomen tijdens het graven maken wij hier fatsoenlijke snoeiwonden van. In het geval dat er een te dikke wortel in de weg zit instrueren wij om met de hand deze vrij te graven en hieronder de kabel/leidingen te leggen indien dat van toepassing is.

Na afloop van de graafwerkzaamheden stellen wij, indien onze opdrachtgever dat wilt, een rapport op die de werkzaamheden en eventuele gevolgen daarvan beschrijft en vastlegt. Dit doen wij ook middels fotomateriaal.

Wat wij voor jou kunnen betekenen

Ben jij aannemer, stratenmaker of kabelboer en ben je verplicht om een ETW’er te betrekken bij de werkzaamheden? Dan helpen wij je graag. Wij kunnen ervoor zorgen dat de bomen beschermd blijven tijdens de werkzaamheden, jij geen schadeclaims van duizenden euro’s ontvang en jouw opdrachtgever tevreden is over het boombehoud. Neemt snel contact op om jouw project van start te laten gaan! Je kunt ook op de volgende link kijken voor meer informatie: https://rooibosboomverzorging.nl/diensten/toezichtetwer/

nl_NLDutch